متادون در جریان جنگ جهانی دوم، توسط پزشکان آلمانی کشف شد. این ماده را برای افرادی که مبتلا به دردهای شدید هستند، به کار می‌برند. در برخی مراکز ترک اعتیاد، برای درمان اعتیاد و کاهش وابستگی به ماده‌ای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد! متادون اما یک تیغ دو لبه است، که خود خطر وابستگی دارد! در ادامه این مطلب، به بررسی عوارض و عواقب وابستگی به متادون می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.
عوارض جانبی مصرف متادون چیست؟
متادون، بیمار را به شدت به وابستگی فیزیکی و ذهنی دچار می‌کند. گاهی سوء مصرف آن موجب می‌شود که اعتیاد شخص از ماده‌ای دیگر به سمت متادون تغییر یابد! متادون از نظر ساختار شیمیایی، شبیه به هروئین است؛ بنابراین تاثیری مشابه آن نیز بر روی بدن دارد. در ادامه، عوارض مصرف متادون را ذکر می‌کنیم:
- ابتلا به بیماری‌های دهان و دندان، در افرادی که اعتیاد به مصرف متادون دارند، بسیار بیشتر از افراد عادی است. پوسیدگی دندان هم در میان این افراد، شایع‌تر است.
- از عوارض میان مدت مصرف متادون، ابتلا به خشکی بیش از حد دهان هست.
- متادون سبب ترشح دوپامین در مغز می‌شود؛ ترشح دوپامین تاثیر سرخوشی موقتی برای فرد دارد.
- از دست رفتن حافظه و اختلال حواس، از تاثیرات دوپامین بر روی مغز است.
- اضطراب، افسردگی و اختلال در خواب؛ احساس اضطراب گاهی در طول روز با فرد همراه است.
- کاهش دید از عوارض مصرف متادون در ابتدای مصرف است. کم کم فرد با عوارضی همچون مردمک سوزنی هم روبه‌رو می‌شود!
- تپش قلب و فشارخون پایین؛ فشارخون پایین، ضعف و بی‌حالی را نیز در پی دارد.
- کاهش اسپرم
- افزایش فشارخون مزمن
- اختلال در اکسیژن رسانی به مغز
- از کار افتادگی کلیه‌ها
- افزایش ابتلا به حمله قلب
- افزایش خطر سکته مغزی
- اختلال نعوظ در مردان و کاهش میل جنسی
- برای زنان، اختلال در زمان دوره قاعدگی را در پی دارد؛ در مواردی نیز کامل قطع می‌شود!
عاقبت و سرانجام افرادی که متادون مصرف کردند
مصرف قرص متادون در یک دوره، موجب ایجاد تغییراتی در ترشح مواد ضددرد در مغز می‌شود. این امر بدین معناست که متادون، توانایی کارکرد طبیعی مغز افراد را دستخوش تغییر می‌کند. در نهایت، فرد برای تجربه احساس طبیعی بودن باید مرتبا مقداری از این ماده را مصرف کند؛ در غیر این صورت، نشانه‌های ناخوشایند جسمی و روانی ترک این ماده ظاهر می‌شوند. در این شرایط، برای جلوگیری از این احساسات منفی، مصرف این دارو را ادامه می‌دهد.
خواب آلودگی، خشکی دهان، تنگی نفس، خارش بدن، سردرد، ناتوانی در تمرکز حواس و ضربان قلب نامنظم، از تاثیرات مصرف این دارو در طولانی مدت برای فرد است. از طرفی، مصرف این ماده موجب به وجود آمدن مجموعه‌ای از علائم رفتاری در فرد می‌شود. این علائم عبارت‌اند از:
- احساس خستگی و خواب‌آلودگی
- گیجی و از دست دادن تمرکز
- تحریک‌پذیری
- اختلالات خواب و بروز مشکلات در روابط جنسی
-
وضعیت جسمانی افرادی که متادون مصرف می‌کنند
- به طور کلی، برای فرد مصرف‌کننده متادون و معتاد به آن، عواقبی به وجود می‌آید که البته اغلب آن‌ها، با ترک اعتیاد به متادون از بین می‌روند! این نشانه‌ها و تاثیرات شامل موارد زیر می‌شوند:
- نوسان در ضربان قلب
- ضعیف شدن نبض و کاهش فشارخون
- تنفس سطحی و اختلال در ریتم تنفسی
- خواب آلودگی غیرطبیعی
- تورم صورت
- سردرد
- کاهش تمرکز، کندی و سخت شدن تکلم
- ضعف حافظه و فراموشی
- ضعف، سرگیجه و تهوع
- خشکی دهان
- اسپاسم ماهیچه‌ای
- بدن درد و خارش بدن
- تعریق و لرزش
- سرد شدن بدن
- اختلالات جنسی
- تحریک‌پذیری و پرخاشگری
متادون از جمله مواد مخدر با اثراتی طولانی مدت است. گاهی در فرایند ترک افراد معتاد به مواد شبه افیونی، نیاز به یک دوز متادون برای یک شبانه‌روز است. افراد معتاد به هروئین هم باید ۳ تا ۴ بار در روز، قرص و شربت متادون را مصرف کنند.
درمان متادون می‌تواند همیشگی باشد؛ اما در صورت تشخیص پزشک، شاید بهتر باشد درمان را به صورت تدریجی پایان داد. دلیل این امر این است که قطع ناگهانی مصرف متادون، عوارضی مانند اسهال، درد عضلانی و دل‌‌پیچه را برای فرد به دنبال دارد. کهیر یا بثورات پوستی، تورم لب‌ها، زبان و گلو، اثرات مصرف متادون در ظاهر افراد مصرف‌کننده است.
جمع‌بندی
متادون نوعی دارو است، که گاهی برای تسکین درد توسط پزشک تجویز می‌شود. سوء مصرف آن، اعتیاد و وابستگی شدیدی را در پی دارد. از عوارض مصرف متادون، می‌توان به پوسیدگی دندان، فشار خون پایین، تپش شدید قلب، افزایش ابتلا به سکته مغزی و حمله قلبی اشاره کرد.
تاثیرات و عواقب مصرف متادون بر فرد مصرف‌کننده، بسیار زیاد است؛ اما به صورت کلی می‌توان ابتلا به اختلال افسردگی و اضطراب، به وجود آمدن کهیر بر روی پوست و دیگر موارد اشاره کرد.
