شربت اپیوم که به نام شربت تریاک هم شناخته می‌شود، مایعی غلیظ و قهوه‌ای رنگ است که از تریاک خام تهیه می‌شود. تریاک ماده‌ای مخدر و اعتیادآور است که از صمغ گیاه خشخاش به دست می‌آید. این شربت حاوی مقادیر زیادی مورفین و سایر آلکالوئیدهای تریاک است که اثرات مسکن قوی دارند. تاریخ دقیق اختراع شربت اپیوم مشخص نیست، با این حال شواهد نشان می‌دهد که از قرن‌ها پیش از میلاد مسیح از تریاک برای تسکین درد استفاده می‌شده است.
اولین شواهد مستند استفاده از شربت اپیوم به یونان باستان در حدود 400 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. در آن زمان، از تریاک به عنوان مسکن و برای درمان اسهال استفاده می‌شد.
جوشاندن شربت اپیوم عوارض دارد؟
جوشاندن شربت اپیوم می‌تواند عوارض جانبی متعددی داشته باشد، از جمله:
تخریب مواد موثر: جوشاندن شربت اپیوم می‌تواند باعث تخریب برخی از مواد موثر آن، مانند مورفین شود. این امر اثربخشی شربت را در تسکین درد و اسهال کاهش می‌دهد.
افزایش خطر سمی بودن: با جوشاندن این شربت، غلظت آلکالوئیدهای سمی موجود در آن و امکان مسمومیت و عوارض جانبی جدی مانند تشنج و مرگ افزایش می‌یابد.
تغییر طعم و مزه: این کار طعم و مزه آن را تلخ‌تر و ناخوشایندتر می‌کند.
ایجاد رسوب: به جوش آمدن شربت اپیوم رسوب ایجاد می‌کند که این رسوبات می‌توانند خطر انسداد روده را افزایش دهند.
به طور کلی، جوشاندن شربت اپیوم توصیه نمی‌شود. اگر نیاز به مصرف شربت اپیوم دارید، بهتر است آن را طبق دستور پزشک و بدون جوشاندن مصرف کنید.
علاوه بر موارد ذکر شده، جوشاندن شربت اپیوم می‌تواند خطر سوء مصرف و اعتیاد به آن را نیز افزایش دهد. در اینجا چند نکته برای مصرف ایمن این شربت آورده شده است:
شربت اپیوم را فقط با تجویز پزشک مصرف کنید.
از مصرف بیش از حد شربت خودداری کنید.
شربت را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
اگر باردار هستید، شیر می‌دهید، یا هر گونه مشکل سلامتی دارید، قبل از مصرف شربت اپیوم با پزشک خود مشورت کنید.
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی اپیوم
قبل از مصرف اپیوم، حتماً موارد زیر را به دقت مطالعه و در نظر داشته باشید.
موارد منع مصرف:
مصرف اپیوم در دوران بارداری و شیردهی اکیداً ممنوع است. این دارو می‌تواند به جنین یا نوزاد شیرخوار آسیب جدی برساند.
اگر سابقه آسم، آمفیزم یا مشکلات تنفسی دیگری دارید، از مصرف اپیوم خودداری کنید. این دارو می‌تواند تنفس را کند یا متوقف کند.
داشتن سابقه آسیب مغزی یا تشنج می‌تواند خطر تشنج را افزایش دهد.
مصرف اپیوم با سایر داروها، به خصوص داروهای آرامبخش، خواب آور و ضد درد، می‌تواند بسیار خطرناک باشد و منجر به تداخلات دارویی و عوارض جانبی شدید شود. عوارضی همچون تهوع، استفراغ، یبوست، سرگیجه، خواب آلودگی، تاری دید، خشکی دهان، تعریق، خارش پوست، تنفس ضعیف یا کم عمق، تشنج، کما و مرگ.
موارد احتیاطی که باید به آن توجه داشت
اپیوم اعتیاد آور است و مصرف مداوم آن می‌تواند منجر به وابستگی شود و ترک این اعتیاد هم می‌تواند بسیار دشوار و دردناک باشد، همچنین خطر سوء مصرف دارد زیرا اپیوم به دلیل پتانسیل سوء مصرف بالا، یک داروی کنترل شده است و مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به مرگ شود.
مصرف اپیوم می‌تواند باعث خواب آلودگی و کاهش تمرکز شود. به همین دلیل، از رانندگی و کار با ماشین آلات هنگام مصرف این دارو خودداری کنید.
اگر سابقه سوء مصرف مواد یا مشکلات روحی دارید، قبل از مصرف اپیوم، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
نکات مهم
همیشه اپیوم را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
هرگز دوز مصرفی خود را بدون مشورت با پزشک افزایش ندهید.
در صورت مشاهده هرگونه عوارض جانبی، مصرف اپیوم را متوقف کرده و به پزشک خود مراجعه کنید.
اپیوم را در جای خنک، خشک و دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
در صورت عدم مصرف اپیوم به مدت طولانی، با پزشک خود مشورت کنید.
در نتیجه جوشاندن یا گرم کردن این شربت درست نیست و باعث خطرات و عوارض متعددی از جمله تغییر سمی بودن، مزه و رسوب می‌شود که در بالا اشاره شد.
