متادون یک قرص است که به عنوان داروی حمایتکننده در روند ترک اعتیاد، توسط برخی پزشکان تجویز میشود، تا عوارض منفی ترک را تا حد امکان کم کند؛ اما این قرص در صورت مصرف خودسرانه، خود به یک مصیبت تبدیل میشود. قرص متادون اعتیادآور است و فرد با مصرف متادون درگیر علائم همچون نئشگی، احساس خواب آلودگی، فراموشی کوتاه مدت، خارش بدن، عدم تمرکز در کار، اختلال در صحبت کردن و آرامش بیش از حد (غیر عادی) میشود.
وقتی کسی به متادون معتاد شد، باید برای ترک کردن آن مشابه باقی مواد مخدر، روندی مشخص را طی کند که خیلی هم آسان نیست! در هر حال، ترک کردن، پروسهای ناخوشایند است. قرص متادون و وابستگی شدید به آن میتواند زندگی فرد را دچار مشکلات جدی بکند؛ به همین دلیل اقدام برای ترک، بهترین کار ممکن است. در ادامه این مطلب، میخواهیم در مورد روشهای ترک متادون صحبت کنیم.
روشهای ترک متادون
وقتی فرد تصمیم به ترک متادون بگیرد، با توجه به قدرت بدنی فرد، مدت زمانی که مصرف میکرده و میزان دوز مصرفی او، بدن از یک تا سه روز بعد، شروع به نشان دادن علائم ترک میکند؛ علائمی ناخوشایند که فرد را از ترک کردن فراری میدهد.
هر چه وابستگی بدن و ذهن به این قرص بیشتر باشد، علائم آن شدیدتر میشود. در بازه زمانی یک تا سه روز، علائم ظاهر میشود و وقتی به روز ششم برسیم اوضاع سختتر میشود. حد فاصل روز هفتم تا دهم بعد از ترک، سختترین دوران ترک است؛ چون علائم ترک به اوج خود میرسد. برای ترک متادون راههای گوناگونی وجود دارد که به اختصار، هر کدام را بررسی میکنیم.
ترک دارویی
یکی از شیوههایی که برای ترک اعتیاد به متادون وجود دارد، استفاده از داروهایی است که عوارض ترک را کمتر میکند. داروهایی مثل بوپرنورفین و نالوکسون به خاطر خاصیت ضد درد توسط برخی استفاده میشوند. داروی کلونیدین با خاصیت کاهش اضطراب، کاهش دردهای عضلانی و گرفتگیهای مفصلی، کاهش آبریزش بینی و تعریق، یکی دیگر از داروهایی است که در ترک متادون کمککننده است؛ البته ناگفته نماند که این داروها خود نوعی مخدر هستند و در صورت مصرف خارج از نظر پزشک، میتوانند خود در جایگاه بدتری نسبت به متادون قرار بگیرند.
ایمپلنت نالتروکسان
در برخی مواقع، طبق نظر پزشک تجویز میشود، که این دارو باید در دیواره معده کاشت گردد. داروی نالتروکسان باعث میشود تمایل به مصرف مواد در فرد، کاهش شدیدی پیدا کند.
روش سنتی با کاهش دوز تدریجی
یکی از روشهای سنتی ترک متادون این است که فرد روزانه دوز مصرفی را کم و کمتر کند.
روش سنتی قطع ناگهانی
این روش که از قدیم رایج بوده و فرد را به تخت میبستند، روش غلطی است. زیرا بدن و مغز به مدت طولانی به دریافت نوعی ماده خاص عادت کرده است؛ حالا اگر این ماده به طور ناگهانی قطع شود، به بدن شوک وارد شده و عوارض بسیار جدی در پی خواهد داشت.
بهترین روش ترک مصرف متادون
در بین روشهایی که در بالا نام بردیم، بهترین روش ترک از نظر متخصصان، کاشت ایمپلنت نالتروکسان و کاهش تدریجی دوز مصرفی است. نکتهای که باید به آن دقت کنید، این است که هر روشی را که برای ترک انتخاب میکنید، باید زیر نظر پزشک متخصص و یک روانشناس باشد.
عوارض ترک ممکن است به بدن آسیبهای جدی وارد کند؛ یک پزشک متخصص با توجه به قدرت بدنی و مدت مصرف فرد، بهترین روش را انتخاب میکند و با توجه به آن، تعیین خواهد کرد که نیاز به مصرف دارو هست یا خیر. همچنین، تعیین دوز مصرفی روزانه فرد باید مطابق با نظر پزشک متخصص و وضعیت فرد انجام گیرد؛ در این صورت، روند ترک با کمترین رنج و آسیب همراه خواهد بود.
مصرف مواد صرفا جنبه جسمانی ندارد؛ زیرا علاوه بر جسم، ذهن هم به مواد و احساس آرامش، رهایی و سرخوشی حاصل از آن وابسته میشود. به همین دلیل، همراهی یک دکتر روانشناس میتواند روند ترک را سریعتر کند و فرد را در برابر مصرف دوباره مصون نگه دارد.
سخن آخر
اعتیاد، آسیب شدیدی به سلامتی فرد درگیر وارد میکند؛ اما نباید به بهانه ترک، آسیبهای بیشتری به سلامت جسم و روح فرد زده شود. برای یک ترک اصولی و مثبت، بهترین کار کمک گرفتن از پزشک متخصص و ماهر حاضر در مراکز ترک اعتیاد استاندارد است. ترک کردن، پروسه سخت و ناخوشایندی است و نیاز است که خانواده با همراهی عاطفی و حمایتگری، فرد را در این مسیر تنها نگذراند. امید به آینده، بزرگترین انگیزه برای ترک و بازگشت به زندگی است.